Türk Ocağı Binası’ndan Kültür ve Sanat Evi’ne
Kırklareli tarihi ve kültürel dokusunun en iyi duyumsanacağı yer olan Yayla Mahallesi’nin önemli yapılarından Tarihi Türk Ocağı Binası, yeni nesil müzecilik ve sergileme anlayışıyla düzenlenerek kültür ve sanat evine dönüştürüldü. Mustafa Kemal ATATÜRK’ün 20-21 Aralık 1930 yılında şehri ziyareti sırasında bir müddet konakladığı, Kırklareli halkına kültür ve medeniyet hakkındaki görüşlerini açıkladığı yer olmasıyla ünlenen tarihi yapı, geçtiğimiz yıllarda Avrupa Birliği IPA Sınırötesi İş Birliği Programı çerçevesinde restore edilerek kent dokusuna geri kazandırılmıştı.
Yeni nesil müzecilik ve sergileme…
Kırklareli Yayla Mahallesi’nin tarihi ve kültürel dokusunun “şehrin en önemli turizm ve kültür kazanımlardan olduğu” yönünde son yıllarda öne çıkan anlayış, mahallede kaybedilmek üzere olan bir yapının daha ayağa kaldırılmasının önünü açtı. Geçtiğimiz yıllara kadar harap halde, kaderine terk edilmiş binanın kurtarılması yönünde şehrin fikir ve sanat insanlarının önayak olduğu girişimler meyvesini verdi. Mülkiyeti İl Özel İdaresi’nde bulunan yapı, hazırlanan projeler çerçevesinde 2013 yılında restore edildi. Kırklareli Valiliği’nin öncülüğünde, yeni nesil müzecilik anlayışıyla düzenlemesi yapılan yapı, 18 Mart 2017 tarihinde gerçekleştirilen açılış töreni ile “Kültür ve Sanat Evi” olarak Kırklareli kent dokusuna kazandırılmış oldu.
Balmumu heykeller; aslına uygun canlandırmalar; yazılı, görsel ve işitsel anlatımlar ile bir “Kent Belleği Müzesi” mantığıyla düzenlenen yapının her bir katında, Kırklareli’nin tarih, kültür ve insan dokusuna dair betimlemeler yer alıyor. Yapının bodrum katında “Mesleki Canlandırma ve Pazar Yeri”, birinci katında “Düğün Kültürü ve Kırklareli Mutfağı”, en üst katında ise “Kıyafet ve Gündelik Yaşam” çarpıcı bir anlatım dili ile ele alınıyor.
Bu anlatımlar arasında neler yok ki ? Genç kızların ve delikanlıların çeşme başı sohbetleri; Kırklareli yöresi düğün geleneklerinin en önemli öğelerinden damat tıraşı, gelin kınası, çeyiz odası sergilemeleri; Kırklareli mutfağına dair kırsal üretim, köy sofrası, peynir ve hardaliye yapımı; Kırklareli dokumaları başta olmak üzere, süpürgecilik, hasır örme gibi daha pek çok zanaat ve el ürünleri; kentten ve kırsaldan günlük yaşam, giyim-kuşam üzerine betimlemeler ile Atatürk köşesi gibi daha pek çok canlandırma “Kırklareli Valiliği İl Özel İdaresi Kültür ve Sanat Evi”nde ziyaretçilerini bekliyor.
Tarihi Türk Ocağı Binası hakkında…
Geç dönem Osmanlı yapısı olan Tarihi Türk Ocağı Binası, Yayla Caddesi üzerinde, caddenin Yayla Caddesi 2. Çıkmazı ile kesiştiği mevkide bulunmaktadır. Üç katlı yığma bina olarak inşa edilen yapı bodrum kat üzerine iki kat olarak planlanmıştır. Ana kapısı Yayla Caddesi’ne açılan yapının güneybatı cephesinde ana binaya iki, bodrum kata ise bir ayrı giriş bulunur. Yayla Mahallesi’nde rastlanan hemen hemen her tarihi yapıda olduğu gibi, ana cephe kapısının üzerinde çelik konstrüksüyonla güçlendirilmiş, dışa çıkıntılı bir balkon yer alır. Genişçe bir arka avluya sahiptir. Yapı genel itibarıyla dikdörtgen planlıdır. Bu planı güneybatı cephesindeki yarım daire formunda bir eklenti bozar. Yapının sıvayla kaplı cepheleri, taş söveler ve silmelerle hareketlendirilmiş, bu hareket dikdörtgen pencerelerde de vurgulanmıştır. Üst kat pencereleri ise üçgen formunda bir alınlıkla süslenmiştir. Alaturka kiremitle örtülü çatısı, son kat üzerine iki sıra yükselen parapet duvarı ile gizlenmiştir. Mülkiyeti Kırklareli Valiliği İl Özel İdaresi’nde olan Tarihi Türk Ocağı Binası 2013 yılında Avrupa Birliği IPA Sınır Ötesi İşbirliği Programı çerçevesinde restore edilmiştir.
Fotoğraflar : Savaş ERDEM
